Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad członkiem rodziny z niepełnosprawnością. Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach przysługuje wyłącznie opiekunom dzieci – do ukończenia 18. roku życia.

Jak dotychczas, osoby wymagające opieki muszą posiadać aktualne orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Rozszerzony został katalog osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Od stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:

  • matce albo ojcu,
  • innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
  • opiekunowi faktycznemu dziecka,
  • rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Nie ma już kolejności osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Dotąd, pierwszeństwo w ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne mieli rodzice dzieci, zaś nowe zasady dopuszczają do kręgu uprawnionych przed rodzicami, innych krewnych, na których ciąży obowiązek alimentacyjny.

Ważną zmianą jest uchylenie warunku rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Oznacza to, że osoby, które sprawują opiekę nie muszą rezygnować z aktywności zawodowej, aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne. Świadczenie przysługuje również w przypadku, gdy opiekun dziecka ma ustalone prawo do własnej emerytury, renty lub innego świadczenia emerytalno-rentowego.

Świadczenie pielęgnacyjne od stycznia 2024 r. wynosi 2988 zł i będzie co roku waloryzowane. Ponadto nowe zasady dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego przewidują, że w przypadku  gdy opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnością, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest zwiększana o 100% na każde z nich.

Nowym rozwiązaniem jest zachowanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego po śmierci osoby, która wymaga opieki, do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon tej osoby.

W tym przypadku należ złożyć pismo z prośbą o uchylenie decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne. Jednocześnie można złożyć wniosek o ponowne przyznanie świadczenia, który zostanie rozpatrzony na podstawie nowych przepisów.